Verzakking van de “Harder” Klier oftewel
“kersenoog”
Esther van Praag, Ph.D.
|
|
MediRabbit.com wordt uitsluitend
gefinancierd door gevers. Elke donatie,
ongeacht hoe groot, wordt gewaardeerd en zal helpen bij de voortzetting van
het onderzoek van de medische zorg en de gezondheid van konijnen. Bedankt |
Waarschuwing: deze tekst bevat
foto’s die, voor sommigen, storend kunnen
zijn.
Deze klier heeft verschillende namen: de klier van Harder, derde
ooglid klier, of onder de medische termen: glandula palpebrae tertiae
superficialis of profunda.
De klier van Harder is een vetklier die binnen de oogkas, aan de
neuskant van het derde ooglid gevonden wordt. Bij konijnen is deze
samengesteld uit 2 kwabben:
• een dorsale witte kwab (van de rugzijde
gezien),
• een ventrale roze kwab (van de buikkant
gezien).
De witte kwab is klein, in tegenstelling tot de roze kwab. Ondanks
hun verschillende kleur kunnen zij uit het oogpunt van weefselleer niet van
elkaar onderscheiden worden. Mannelijke konijnen hebben een ongewone grote
klier van Harder, die nog groter wordt
tijdens het voortplantings seizoen.
A swelling of the third eyelid occurs when the ventral pink lobe of
the Harderian gland prolapses. The etiology of the prolapse is unknown. A
weakness of the connective tissue around the gland is suspected. The gland
starts to move, and becomes irritated. Irritation leads to swelling and
sometimes discharge. The third eyelid can become bloody and ulcerated, and
develops a follicular conjunctivitis.
Diagnose
Deze klinische tekens zijn
voldoende voor een juiste diagnose. Het probleem van de verzakte klier van
Harder moet onderscheiden worden van een verzakking van het retrobulbair vet.
The condition of prolapsed Harderian gland must be
differentiated from a retrobulbar fat prolapse or retrobulbar malignant
B-cell lymphoma. Malignant B-cell lymphoma was of the Harder’s gland was
discovered in a 12 years old rabbit. The retrobulbar mass caused unilateral
exophthalmoses. After euthanasia, a necropsy showed the presence of enlarged
mesenteric lymph nodes. The cecum and the kidneys were
also affected De kleur en de verschijning van het verzakte weefsel
geven uitsluitsel: roze en met kwabben voor de klier van Harder, wit voor het
retrobulbar vet. Dit laatste probleem komt soms bij dikke konijnen voor.
Behandeling
In het verleden werd de klier chirurgisch verwijderd. Dit is een
moeilijke ingreep bij konijnen, omdat de klier rond om de bloedader van de oogkas
ligt. De verwijdering van de klier leidde bij andere dieren tot droge ogen. Tegenwoordig is de behandeling
van een konijn dat aan een verzakte klier van Harder lijdt dezelfde zoals
deze bij honden wordt gedaan. De verzakte klier wordt terug geschoven in zijn
zak, in een iets diepere positie. Janssens en Simoens beschrijven de
procedure op volgende manier: "een bindvliesinsnijding wordt gemaakt aan
de dorsale kant van de verzakte klier en een hechting wordt vast gezet aan
het botvlies (periosteum - dicht vezelig verbindingsweefsel dat een bot
omringt) van de oogkas rand. Een horizontale insnijding wordt dorsaal in een
punt van de klier gemaakt terwijl de hechting door het ventrale gedeelte van
de de klier gaat, om door de bindvliesinsnijding uit terug te komen."
(“A conjunctival incision is made dorsal to the prolapsed gland and
an anchoring suture is placed through the periosteum (dense fibrous
connective tissue surrounding bones) of the orbital rim. A horizontal bite is
taken through the gland dorsally and the anchoring suture passes ventrally
through the gland to exit through the conjunctival incision.”)
Deze chirurgische procedure hoeft niet onder volledige narcose gedaan
te worden. Het toedienen van een sterk kalmerend middel en een locale
verdoving kan voldoende zijn.
Acknowledgement
Een woord van dank gaat naar Akira Yamanouchi voor de
toestemming de foto’s uit VEIN (Veterinary Exotic Information Network, https://vein.ne.jp/). betreffende
konijnen ziektes te mogen gebruiken. Ook een speciale dank aan Louise en Arie
van Praag (Zwitserland), voor
hun hulp bij de editie van teksten in het Nederlands.
Verdere informatie
Flecknell P., editor
Gloucester, BSAVA Manual of Rabbit Medicine and Surgery, UK: British Small
Animal Veterinary Association2000.
Hillyer E.V. and Quesenberry K.E., Ferrets, Rabbits, and Rodents: Clinical
Medicine and Surgery, New York: WB Saunders Co.1997.
Janssens G, Simoens P, Muylle S, Lauwers H. Bilateral prolapse of the deep gland of the
third eyelid in a rabbit: diagnosis and treatment. Lab Anim Sci. 1999; 49(1):105-9.
Manning P.J., Ringler D.H., Newcomer C.E., The
Biology of the Laboratory Rabbit, New York: Academic Press1994.
Donnelly TM. Pink
mass on the dorsomedial aspect of a rabbit's eye: cherry eye or prolapse of
the deep gland of the nictating membrane. Lab Anim (NY). 2002;
31(2):23-4.
Richardson
V., Rabbits: Health, Husbandry and Disease, Blackwell Science Inc 2000.
Volopich S, Gruber A, Hassan J, Hittmair
KM, Schwendenwein I, Nell B. Malignant B-cell
lymphoma of the Harder's gland in a rabbit. Vet Ophthalmol. 2005
Jul-Aug;8(4):259-63.
|
||||||||||
e-mail: info@medirabbit.com
