Zastoinowa niewydolność
serca u królików
Esther van Praag Ph.D.
Tłumaczenie: Teresa Pyza, lek.
wet. Dorota Pilich
MediRabbit.com is
funded solely by the generosity of donors. Every
donation, no matter what the size, is appreciated and will aid in the
continuing research of medical care and health of rabbits. Thank you |
Uwaga: ten plik zawiera zdjęcia które mogą być nieodpowiednie dla
niektórych osób.
Serce znajduje
się w jamie klatki piersiowej, jego koniuszek jest skierowany do
tyłu i lekko w lewo; podstawa jest skierowana do przodu. Jak u innych
małych zwierząt, serce królika jest sercem
czteroczęściowym, składa się z dwóch przedsionków i dwóch
komór oddzielonych przegrodami międzyprzedsionkową i
międzykomorową, ma jednak pewne anatomiczne cechy szczególne.
Przedsionki
serca do których wpływa krew mają cienkie ścianki, podczas gdy
komory są grubościennymi, muskularnymi strukturami wypompowującymi
krew z przedsionka do krwioobiegu.
Kiedy
lewa komora nie jest w stanie przepompowywać krwi z lewego przedsionka,
albo gdy zastawka mitralna nie pracuje prawidłowo, krew zbiera się
w płucach (lewostronna niewydolność serca). Te stają
się przepełnione krwią, co prowadzi do obrzęku płuc
(nagromadzenia płynów). W konsekwencji pobór tlenu i jego przenoszenie z
płuc do serca jest utrudnione, co powoduje łatwe męczenie
się. Często towarzyszy temu ciężkie oddychanie
(duszność).
Kiedy
prawa komora nie jest w stanie pracować prawidłowo, albo zastawka
trójdzielna jest uszkodzona, wzrasta ciśnienie krwi doprowadzając
do nagromadzenia płynów w tkankach ciała, głównie w jamie
brzusznej i niższych częściach ciała.
Przyczyny
Główną
przyczyną zastoinowej niewydolności serca jest nieprawidłowe
funkcjonowanie lewej komory. Zwykle u królików jest to powodowane brakiem
ruchu lub niedoborami w diecie (niedobór witamin i minerałów). Dalsze
przyczyny prowadzące do tego schorzenia to:
·
arytmia
(nieprawidłowe bicie serca),
·
defekt
zastawki dwudzielnej, czyli mitralnej,
wrodzony albo spowodowany infekcją (wirusową lub
bakteryjną) bądź innymi chorobami,
·
choroba
wieńcowa,
·
zaburzenia
związane z mięśniem sercowym, zapalenie mięśnia lub
kardiomiopatia,
·
anemia,
niski poziom krwinek czerwonych,
·
choroby
płuc, np. zapalenie płuc.
Objawy
Objawy
zewnętrzne zastoinowej niewydolności serca obejmują łatwe
męczenie, osłabienie, utratę apetytu, dezorientację,
chroniczny kaszel lub świszczący oddech, sapanie,
duszność.
Różne badania
kliniczne (patrz: Kardiologia i techniki
wykrywania chorób serca u królików)
często wykazują powiększone serce, zwiększoną
częstość akcji serca, arytmię i obecność
obrzęku (płuc).
Michel Gruaz
The presence of foam in the nasal
cavity (arrow) in this Belgian bearded rabbit that died suddenly is the sign
of a mixed pulmonary and cardiac distress. Michel Gruaz
During the autopsy, heart of the same
Belgian bearded rabbit, with dark heart auricles (arrows), after a heart
attack and sudden death. Leczenie
Leczenie
zastoinowej niewydolności serca nie usunie problemu, lecz pomoże
trzymać go pod kontrolą. Obejmuje leczenie choroby stanowiącej
podłoże problemu (np. zapalenie płuc leczone odpowiednimi
antybiotykami) oraz wprowadzenie leków, które zapobiegną dalszemu
pogorszeniu pracy serca.
Leczenie
zastoinowej niewydolności serca w czasie ataków obejmuje podawanie tlenu
i odpoczynek w cichym, spokojnym miejscu. Użycie diuretyków (leków
moczopędnych) pomoże zmniejszyć zastój sodu i płynów. Leki na bazie azotanów (np.
nitrogliceryna) pomogą zredukować obciążenie serca.
Czasami potrzebne jest terapeutyczne nakłucie opłucnej u królika
cierpiącego z powodu wysięku opłucnowego lub ciężkiej
duszności. Przyczyna (przyczyny) powinna zostać sprawdzona np. przy
zastosowaniu echokardiografii (USG).
U
królików długoterminowe leczenie zastoinowej niewydolności serca
obejmuje zastosowanie:
·
inhibitora
konwertazy angiotenzyny (ACE)/ inhibitora ACE - leku obniżającego
ciśnienie krwi blokującego tworzenie angiotensyny w nerkach (np. Enalapril) wygładza on naczynia
krwionośne tak, że krew może łatwiej przepływać
przez nie lub dać odpocząć sercu, w nadziei że to
ostatnie (czyli serce) zmniejszy swój rozmiar i oddychanie stanie się
łatwiejsze. Enalapril ma niewielką przewagę nad innymi
dostępnymi lekami.
·
diuretyków
(np. furosemid) pomagają zredukować ilość
nagromadzonych w organizmie
płynów. Zwiększone wydzielanie wody i sodu zredukuje objawy
niewydolności serca. Ich dawkowanie jest oparte na wadze ciała. Istotne,
że jeśli poda się je w nadmiarze doprowadzi to do odwodnienia
i potencjalnej niewydolności nerek, podczas gdy zbyt mała dawka nie
spowoduje oczekiwanej ulgi czy poprawy symptomów. Efektem ubocznym diuretyków
może być niski poziom potasu we krwi.
·
leków
inotropowych - zwiększających siłę skurczu (np.
digoksyna) używanych do stymulowania silniejszego bicia serca i w
niewielkim stopniu zwiększających ilość krwi
wypompowywanej z lewej komory przy każdym skurczu. U królików są
używane do kontrolowania podostrych i chronicznych zaburzeń
mięśnia sercowego, arytmii nadkomorowej albo niedomykalności
zastawek (przeciek krwi z komory z powrotem do przedsionka podczas skurczu
serca). Te leki powinny być używane wyłącznie przy
jednoczesnym regularnym monitorowaniu stanu nawodnienia, wagi ciała,
apetytu i poziomu elektrolitów, azotu mocznikowego we krwi oraz kreatyniny,
jeśli to możliwe.
Podziękowania
Podziękowania dla Tom Chlebecek,
DVM, (Makai Animal Clinic, Kailua, Hawaii), Frossie Economou oraz dla Michel
Gruaz (Szwajcaria) za zgodę na użycie zdjęcia USG. Dalsze
informacje
M.V. Bray MV, WE. C. Weir EC,
D. G. Brownstein, M. L. Delano, (1992) Endometrial venous aneurysms in three
New Zealand white rabbits. Lab Anim Sci.; 42(4):360-2. Farkas, A. J. Batey, S. J. Coker
(2004) How to measure electrocardiographic QT interval in the anaesthetized
rabbit. J Pharmacol Toxicol Methods.; 50:175-85. L.C. St John, F. P. Bell (1990)
Arterial fatty acid-binding protein activity associated with
dietarily-induced and spontaneously occurring atherosclerosis in the rabbit (Oryctolagus
cuniculus). Comp Biochem Physiol B.; 97(1):123-7. C. Kozma, W. Macklin, L. M.
Cummins, R. Mauer (1974) The anatomy, physiology and biochemistry of the rabbit,
in The Biology of the Laboratory Rabbit (Weisbroth et al., eds), pp 50-69. L. I. Kupferwasser, M. R.
Yeaman, S. M. Shapiro, C. C. Nast, A. S. Bayer (2002) In vitro susceptibility
to thrombin-induced platelet microbicidal protein is associated with reduced
disease progression and complication rates in experimental Staphylococcus
aureus endocarditis: microbiological, histopathologic, and
echocardiographic analyses. Circulation;105:746-52. C. J. Orcutt (2000) Cardiac and
respiratory disease in rabbits. Proceedings of the British veterinary
Zooligical Society (Autumn meeting). K. E. Quesenberry, J. W.
Carpenter, P. Quesenberry (2004) Ferrets, Rabbits and Rodents:
Clinical Medicine and Surgery Includes Sugar Gliders and Hedgehogs, Elsevier
Health, pp 211-216. R. S. Simons (1996) Lung
morphology of cursorial and non-cursorial mammals: lagomorphs as a case study
for a pneumatic stabilization hypothesis. J Morphol. 1996; 230(3):299-316. F.
Harcourt-Brown Textbook of Rabbit Medicine, Oxford, UK: Butterworth-Heinemann,
2001. |
e-mail: info@medirabbit.com